ေအာ်ဟစ်ေခါ်ြပီး အကူအညီေတာင်းေပမယ့် ေဘးဝန်းကျင်က ကိုယ့်အသံမြကား ရေလာက်ေအာင် ဘီလူးစီးခံထားရသလိုမျိုး။ ေြပာြပချင်စိတ်က အရမ်းြပင်းထန်ေပမယ့် ေဖာ်ြပစရာ စကားလံုးရှာမေတွ့ နိုင်သလိုေပါ့။ လူေတွက ေဘးဝန်းကျင်အေြကာင်းကို ခေရေစ့တွင်းကျ ဂဃနဏသိရှိြကေပမယ့် ‘မှန်’ ြကည့်ြပီး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်အကဲခတ်မိဖို့ သတိလစ်တတ်ြကတဲ့ သတ္တဝါေတွေပါ့။ အချို့က အြခားလူအေြကာင်း ကိုပဲေြပာြပီး ေဖာက် သည်ချတတ်သလို။ အချို့ကျြပန်ေတာ့လည်း ကိုယ့်အေြကာင်းချည်းပဲ ဒရစပ်ေြပာြပလွန်း လို့ ဆက်သွယ်မှုြပင်ပေရာက်မှန်းမသိ ေရာက်သွားရရှာတယ်။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုရင်ေတာ့ စကားမေြပာခင် ‘မှန်’ အရင်မြကည့်ခဲ့လို့ေပါ့။
ဓမ္မဆရာြကီးတစ်ေယာက်ရဲ့ ေဒသနာတိုင်းလိုလိုမှာ မပါမြဖစ်ပါခဲ့တဲ့ မှတ်သားဖွယ် စကားတစ်ခွန်း ရှိတယ်။ ”သင်ဘာေတွလုပ်ေနသလဲဆိုတာထက် သင်ဘာေြကာင့် လုပ်သလဲဆိုတာက ပိုအေရးြကီးတယ်” တဲ့။ လူသားေတွဟာ များစွာေသာ လုပ်ေဆာင်မှု ေတွကို တန်ဖိုးြဖတ်ြကတယ်။ အရင်းခံြဖစ်တဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကိုေတာ့ သတိမမူမိြကဘူး။ ဆိုလိုတာက ဘယ်လိုစိတ်ေနသေဘာထားနဲ့ ဒီအလုပ်ကိုလုပ်ေနတာလဲ။ ဘာေြကာင့် ကျွန်ေတာ် စာေရးရတာလဲ။ ကေလာင်အစွမ်းြပချင်လို့လား။ ေငွေြကးေြကာင့်လား။ လူေတွကို အသိပညာ ေပးချင်လို့လား။ လူ့ြမင်ကွင်းမှာ ပရိသတ်က ဩဘာလက်ခုပ်တီးြပီး ‘သာဓု’ ေခါ် ဂုဏ်ြပုခံရတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်မျိုးေတွ အများြကီးရှိမှာပါ။ ဒါေပမယ့် သူတို့ရဲ့ လှပလွန်းတဲ့ လုပ်ေဆာင်မှုေတွထက် သူတို့ရဲ့အလုပ်နဲ့ပတ်သက်ြပီး ဦးစွာထားရှိခဲ့တဲ့ စိတ်ေနသေဘာ ထားနဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တို့ကသာ ပိုြပီးအခရာကျမှာပါ။ မွန်ြမတ်တဲ့ စိတ်သေဘာထားရဲ့ တွန်းပို့မှုေြကာင့် လုပ်လိုက်ရတဲ့အရာဟာ လူေတွအြမင်မှာ ြမူမှုန်မျှသာြဖစ်ပါေစ၊ ဒီ အသီးအပွင့်ကို တစ်ေန့ကျရင် သူ ြကွယ်ဝစွာ ခူးေြခစားသံုးရမှာပါ။ လုပ်လက်စအလုပ်က ရပ်တန့်လိုက်ြပီး ငါ ဘာေြကာင့် ဒီလမ်းကို ေရွးချယ်ေလျှာက်လှမ်းခဲ့ရတာလဲလို့ ကိုယ့်ကိုယ် ကိုယ် ေမးြမန်းြကည့်လိုက်ပါဦး။ ကျွန်ေတာ့်မှာ မိန်းကေလး သူငယ်ချင်းတစ်ေယာက်ရှိတယ်။ သူ့မှာ အလုပ်မရှိေသးလို့ အလုပ်ေလျှာက်တယ် ဆိုပါေတာ့။ ဒါေပမယ့် သူေလျှာက်တဲ့ ေနရာေတွက NGOေတွချည်းပဲြဖစ်ေနလို့ သူ့ကိုေမးမိတယ်။ ”နင်ဘာေြကာင့် NGO ေတွပဲ ေရွးေလျှာက်ရတာလဲ။” သူမက ချက်ချင်းပဲ ”ေဒါ်လာစားချင်လို့ေပါ့” တဲ့။ လူသား အကျိုးြပုလုပ်ငန်းေတွကို ချဉ်းကပ်ြပီး တံခါးေခါက်သူများရဲ့အိပ်မက်ဟာ ေရွှဒဂင်္ါးြပားေလး ေတွရဲ့ ချိုလွင်တဲ့အသံေြကာင့်များလား။ သည့်ထက်ေကာ မပိုြကေတာ့ဘူးလား။
ဒါေပမယ့် အြခားသူေတွရဲ့အလုပ်ကို ေဘးကထိုင်ြပီး မေဝဖန်မိဖို့ေတာ့ အေရး ြကီးလှပါတယ်။ အေသးအမွှားကိစ္စေလးပဲြဖစ်ြဖစ် အလုပ်အေပါ်မှာ သူထားရှိတဲ့ ယံုြကည်ချက်နဲ့ ပန်းတိုင်ေတွကို သင်ြမင်နိုင်တာမှမဟုတ်တာ။ ဧရာမလုပ်ေဆာင်ချက်ကိုေတွကို ြကည့်ြပီး အံဩမိန်းေမာလို့လည်း မသွားပါနဲ့ဦး။ ဘယ်ေလာက် ြကီးကျယ်ခမ်းနားလှတဲ့ လုပ်ေဆာင်ချက်ြဖစ်ပါေစ။ ”တစ်ကိုယ်ရည်ေကျာ်ေစာဖို့အတွက်လား၊ ေငွမျက်နှာ ေြကာင့်လား” ဆိုတဲ့ အလုပ်ထဲမှာြမှုပ်နှံထားတဲ့ သူ့ရည်မှန်းချက်ကို သင်မှမသိနိုင်တာပဲ ေလ။ ဒီလိုနဲ့ပဲ ကျွန်ေတာ်ဟာ ေြပာလက်စ စကားေလးေတွကိုရပ်၊ လုပ်လက်စအလုပ်ေတွ ကို ခဏနားြပီး ‘မှန်’ ေရှ့ကို သွားလိုက်တယ်။ ြပီးေတာ့ မှန်ထဲက လူကိုေြပာလိုက်တဲ့စကား ကေတာ့ ”ဘာ့ေြကာင့် ငါ …ဒါေတွကိုလုပ်ေနရသလဲ …..”
ဓမ္မဆရာြကီးတစ်ေယာက်ရဲ့ ေဒသနာတိုင်းလိုလိုမှာ မပါမြဖစ်ပါခဲ့တဲ့ မှတ်သားဖွယ် စကားတစ်ခွန်း ရှိတယ်။ ”သင်ဘာေတွလုပ်ေနသလဲဆိုတာထက် သင်ဘာေြကာင့် လုပ်သလဲဆိုတာက ပိုအေရးြကီးတယ်” တဲ့။ လူသားေတွဟာ များစွာေသာ လုပ်ေဆာင်မှု ေတွကို တန်ဖိုးြဖတ်ြကတယ်။ အရင်းခံြဖစ်တဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကိုေတာ့ သတိမမူမိြကဘူး။ ဆိုလိုတာက ဘယ်လိုစိတ်ေနသေဘာထားနဲ့ ဒီအလုပ်ကိုလုပ်ေနတာလဲ။ ဘာေြကာင့် ကျွန်ေတာ် စာေရးရတာလဲ။ ကေလာင်အစွမ်းြပချင်လို့လား။ ေငွေြကးေြကာင့်လား။ လူေတွကို အသိပညာ ေပးချင်လို့လား။ လူ့ြမင်ကွင်းမှာ ပရိသတ်က ဩဘာလက်ခုပ်တီးြပီး ‘သာဓု’ ေခါ် ဂုဏ်ြပုခံရတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်မျိုးေတွ အများြကီးရှိမှာပါ။ ဒါေပမယ့် သူတို့ရဲ့ လှပလွန်းတဲ့ လုပ်ေဆာင်မှုေတွထက် သူတို့ရဲ့အလုပ်နဲ့ပတ်သက်ြပီး ဦးစွာထားရှိခဲ့တဲ့ စိတ်ေနသေဘာ ထားနဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တို့ကသာ ပိုြပီးအခရာကျမှာပါ။ မွန်ြမတ်တဲ့ စိတ်သေဘာထားရဲ့ တွန်းပို့မှုေြကာင့် လုပ်လိုက်ရတဲ့အရာဟာ လူေတွအြမင်မှာ ြမူမှုန်မျှသာြဖစ်ပါေစ၊ ဒီ အသီးအပွင့်ကို တစ်ေန့ကျရင် သူ ြကွယ်ဝစွာ ခူးေြခစားသံုးရမှာပါ။ လုပ်လက်စအလုပ်က ရပ်တန့်လိုက်ြပီး ငါ ဘာေြကာင့် ဒီလမ်းကို ေရွးချယ်ေလျှာက်လှမ်းခဲ့ရတာလဲလို့ ကိုယ့်ကိုယ် ကိုယ် ေမးြမန်းြကည့်လိုက်ပါဦး။ ကျွန်ေတာ့်မှာ မိန်းကေလး သူငယ်ချင်းတစ်ေယာက်ရှိတယ်။ သူ့မှာ အလုပ်မရှိေသးလို့ အလုပ်ေလျှာက်တယ် ဆိုပါေတာ့။ ဒါေပမယ့် သူေလျှာက်တဲ့ ေနရာေတွက NGOေတွချည်းပဲြဖစ်ေနလို့ သူ့ကိုေမးမိတယ်။ ”နင်ဘာေြကာင့် NGO ေတွပဲ ေရွးေလျှာက်ရတာလဲ။” သူမက ချက်ချင်းပဲ ”ေဒါ်လာစားချင်လို့ေပါ့” တဲ့။ လူသား အကျိုးြပုလုပ်ငန်းေတွကို ချဉ်းကပ်ြပီး တံခါးေခါက်သူများရဲ့အိပ်မက်ဟာ ေရွှဒဂင်္ါးြပားေလး ေတွရဲ့ ချိုလွင်တဲ့အသံေြကာင့်များလား။ သည့်ထက်ေကာ မပိုြကေတာ့ဘူးလား။
ဒါေပမယ့် အြခားသူေတွရဲ့အလုပ်ကို ေဘးကထိုင်ြပီး မေဝဖန်မိဖို့ေတာ့ အေရး ြကီးလှပါတယ်။ အေသးအမွှားကိစ္စေလးပဲြဖစ်ြဖစ် အလုပ်အေပါ်မှာ သူထားရှိတဲ့ ယံုြကည်ချက်နဲ့ ပန်းတိုင်ေတွကို သင်ြမင်နိုင်တာမှမဟုတ်တာ။ ဧရာမလုပ်ေဆာင်ချက်ကိုေတွကို ြကည့်ြပီး အံဩမိန်းေမာလို့လည်း မသွားပါနဲ့ဦး။ ဘယ်ေလာက် ြကီးကျယ်ခမ်းနားလှတဲ့ လုပ်ေဆာင်ချက်ြဖစ်ပါေစ။ ”တစ်ကိုယ်ရည်ေကျာ်ေစာဖို့အတွက်လား၊ ေငွမျက်နှာ ေြကာင့်လား” ဆိုတဲ့ အလုပ်ထဲမှာြမှုပ်နှံထားတဲ့ သူ့ရည်မှန်းချက်ကို သင်မှမသိနိုင်တာပဲ ေလ။ ဒီလိုနဲ့ပဲ ကျွန်ေတာ်ဟာ ေြပာလက်စ စကားေလးေတွကိုရပ်၊ လုပ်လက်စအလုပ်ေတွ ကို ခဏနားြပီး ‘မှန်’ ေရှ့ကို သွားလိုက်တယ်။ ြပီးေတာ့ မှန်ထဲက လူကိုေြပာလိုက်တဲ့စကား ကေတာ့ ”ဘာ့ေြကာင့် ငါ …ဒါေတွကိုလုပ်ေနရသလဲ …..”
ကိုသာဇင်ဦး
0 comments:
Post a Comment