Burma Project USA ကို တည်ေထာင်သူ၊ ြမန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကေရစီေရးကျွမ်းကျင်သူနှင့် ြမန်မာနိုင်ငံတွင် (များေသာအားြဖင့်) ရဟန်းဘဝြဖင့် ( ၈ )နှစ်တာ ေနထိုင်ခဲ့ဖူးသည့် မစ္စတာ အလန် ကလီးမင့်ထ်စ်က ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည်နှင့် စကားေြပာြဖစ်ခဲ့သည်များကို Comversation with Aung San Su Kyi ေခါင်းစဉ်ြဖင့် ထင်ရှားသည့် ြမန်မာအမျိုးသမီးြကီးတစ်ဦး၏ ဗုဒ္ဓဘာသာအြမင်များကို သိရှိနိုင်ေစရန် မိတ်ဆက်ေဖာ်ြပလိုက်ပါသည်။
အလန်ကလီးမင့်ထ်စ် “ဗုဒ္ဓဘာသာနဲ့ ြမန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီအေရးနှစ်ရပ်လံုးအတွက် ကျွန်ေတာ်ပို့ ချေနခဲ့တဲ့ နှစ်ေတွအတွင်းမှာ ကျွန်ေတာ်နဲ့ ေတွ့သမျှလူေတွအားလံုးက ခင်ဗျားကို သူရဲေကာင်းဆိုတဲ့ ေဝါဟာရေတွနဲ့ တံဆိပ်တပ်ချင်ေနြကတယ်ဗျ၊ ခင်ဗျားနဲ့ အင်တာဗျူးတဲ့ Vanity Fair ကေတာ့ ခင်ဗျားကို “ြမန်မာ့စိန့်ဂျုန်း” လို့ေတာင် မျက်နှာဖံုးကမ္ဗည်းထိုးထားပါပေကာ။”
အလန်ကလီးမင့်ထ်စ် “ဗုဒ္ဓဘာသာနဲ့ ြမန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီအေရးနှစ်ရပ်လံုးအတွက် ကျွန်ေတာ်ပို့ ချေနခဲ့တဲ့ နှစ်ေတွအတွင်းမှာ ကျွန်ေတာ်နဲ့ ေတွ့သမျှလူေတွအားလံုးက ခင်ဗျားကို သူရဲေကာင်းဆိုတဲ့ ေဝါဟာရေတွနဲ့ တံဆိပ်တပ်ချင်ေနြကတယ်ဗျ၊ ခင်ဗျားနဲ့ အင်တာဗျူးတဲ့ Vanity Fair ကေတာ့ ခင်ဗျားကို “ြမန်မာ့စိန့်ဂျုန်း” လို့ေတာင် မျက်နှာဖံုးကမ္ဗည်းထိုးထားပါပေကာ။”
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “ဘုရား ဘုရား၊ ကျွန်မ အဲလိုမေမျှာ်လင့်ရပါလားရှင်။”
အလန်ကလီးမင့်ထ်စ် “တိတိကျကျဗုဒ္ဓဘာသာေဝါဟာရနဲ့ ေြပာရင်ေတာ့ ခင်ဗျားဟာ ဗုဒ္ဓဘုရားအြဖစ် ေရာက်ရှိဖို့အတွက် အြခားသူေတွ လွတ်ေြမာက်မှုရရှိြကပါေစ ဆိုတဲ့ ေစတနာဆန္ဒေတွနဲ့ ပညာပါရမီ၊ ကရုဏာပါရမီ၊ ေမတ္တာပါရမီေတွကို ြဖည့်ဆည်းအားထုတ်ေနတဲ့ ဘုရားအေလာင်း မဟာဣတ္ထိယ တစ်ေယာက်လို့ေတာင် ရည်ညွှန်းေြပာဆိုေနြကတာ ြကားရတယ်ဗျ။”
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “အိုး ကျွန်မကေတာ့ ဘုရားပဲ တေနမိေတာ့တာပါပဲ။ ကျွန်မက အဲဒီအဆင့်နဲ့ အလှမ်း ေဝးလွန်းပါတယ်ရှင်။ လူေတွက ကျွန်မကို အဲလိုမျိုးတစ်စံုတစ်ေယာက် ြဖစ်နိုင်တယ်လို့ ထင်ေနြကတာကို အံ့ဩလို့ မဆံုးေအာင်ပါပဲ။
ကျွန်မကသာ အဲဒီလိုြမင့်မားတဲ့စွမ်းရည်မျိုးရှိနိုင်ြပီလို့ ထင်မိတဲ့အချိန် တစ်ေန့ေန့မှာေတာ့ ေဗာဓိသတ္တ (ဘုရားေလာင်း) တစ်ဆူေတာ့ ကျွန်မ ြဖစ်ချင်ပါရဲ့ရှင်။ တကယ်ေတာ့ ကျွန်မက မိမိကိုယ်ကိုယ်မိမိ တိုးတက်ေအာင် ေဆာင်ရွက်ြကိုးပမ်းေနြကတဲ့ လူေတွထဲက လူတစ်ေယာက်လို့ေတာ့ ေြပာနိုင်ပါတယ်။ ဒါေပမယ့် ေဗာဓိသတ္တြဖစ်ေရး အဓိဋ္ဌာန်ြပုဖို့ (ဘုရားဆုပန်ဖို့) သင်ေလျာ်တဲ့ လူလို့ေတာ့ ကျွန်မကိုယ် ကျွန်မ မေတွးမိ မထင်မိ၊ မြပုလုပ်မိေသးပါဘူး။
ကျွန်မက ေကာင်းေအာင် လုပ်ဖို့ပဲ အားစိုက်ြကိုးစားြဖစ်ပါတယ်။(ရယ်လျက်) ဒါကလည်း ကျွန်မအေမက ကျွန်မကို ြပုစုပျိုးေထာင်ခဲ့တဲ့ နည်းလမ်းပါပဲေလ။ ေြပာရရင်ေတာ့ ေကာင်းမှုရဲ့ ေကာင်းကျိုးကို ကျွန်မအေမက အေလးထားခဲ့တာကိုး။ အချိန်တိုင်း ေကာင်းေအာင်ေနနိုင်တယ်လို့ေတာ့ ကျွန်မမေြပာလိုပါဘူး၊ ဒါေပမယ့် တတ်နိုင်သေလာက်ေတာ့ ကျွန်မြကိုးစားြဖစ်ပါတယ်။
ကျွန်မက စိတ်တိုတတ်တယ်ရှင့်။ ဒါေပမယ့် အခု အရင်ေလာက်စိတ်မတိုေတာ့ဘူးလို့ ေြပာရမယ်။ ဝိပဿနာက အများြကီး အေထာက်အကူြပုတယ်ေလ။ ဒါေပမယ့် တစ်စံုတစ်ေယာက်ဟာ သူေတာ်ေယာင်တစ်ေယာက်၊ သီလေြကာင်တစ်ေယာက်လို့ ထင်မိတဲ့အချိန်မှာေတာ့ ကျွန်မစိတ်တိုမိတုန်းဆိုတာ ကျွန်မဝန်ခံပါတယ်။
မသိနားမလည်တာ၊ ရိုးရိုးသားသားမှားမိတာေလးေတွကို ကျွန်မက နားလည်ေပးနိုင်ေပမယ့် သီလေြကာင် သေဘာမျိုးကိုေတာ့ ကျွန်မ နည်းနည်းေလးမှ သည်းမခံနိုင်ဘူး။ ဒီေတာ့ ကျွန်မ သတိပဋ္ဌာန် တရားပွားများမှ ြဖစ်မယ်ေလ။ ကျွန်မ စိတ်တိုေနြပီဆိုရင် “ေအာ် ငါစိတ်တိုေနပါလား ”လို့ သိေနရမယ်။ ကွန်မကေတာ့ စိတ်တို ေနတဲ့ ကျွန်မကိုယ်ကို ရှုမှတ်လိုက်တာပါပဲ။ ြပီးေတာ့ “ငါစိတ်တိုေနတယ် ငါစိတ်တိုေနတယ်” လို့ ကျွန်မဘာသာ ကျွန်မ ရွတ်ဆိုြဖစ်တယ်၊ အဲဒီလို ကျွန်မရဲ့ ေဒါသကို ကျွန်မထိန်းချုပ်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုး ေဒါသကို ဆက်မပွားေအာင် ထိန်းချုပ်ပါတယ်။
အလန်ကလီးမင့်ထ် လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ေတာ်ေတာ်ြကာက ဘုရားဆုပန်ထားတယ် ဆိုတဲ့ ြမန်မာနိုင်ငံ ဝန်ြကီးချုပ်ေဟာင်း ဦးနုကို အင်တာဗျူးခဲ့တယ်ဗျ၊ သူ့ကို ကျွန်ေတာ်က “ တပ်မေတာ်ကို ထိန်းချုပ် အမိန့်ေပးခွင့်ရှိတဲ့ ဝန်ြကီးချုပ်တစ်ေယာက်အေနနဲ့ ေဗာဓိသတ္တအြဖစ် ဘုရားဆုပန်ထားတာ ဘယ်လိုမျိုးြဖစ်ေလမလဲ ” လို့ ေမးေတာ့ ဦးနုက (ကျွန်ေတာ်အမှတ်မမှားဘူးဆိုရင်) “ အဲဒါဟာ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးြကီးတစ်ခု၊ အြမဲတမ်း သီလပိုင်းဆိုင်ရာ အြကပ်အတည်းြကီး တစ်ခုေလာက်နီးနီးပဲ”လို့ ေြဖခဲ့တယ်ဗျ။ သူေြပာတာက ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ေကာင်း တစ်ေယာက်အေနနဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းေတွကို အသံုးြပုဖို့ တာဝန်ရှိေနတဲ့ နိုင်ငံေရးသမားတစ်ေယာက် ြဖစ်ေနတာဟာ သဟဇာတမြဖစ်လှဘူးတဲ့ဗျ။ ခင်ဗျားအေနနဲ့ေရာ အဲဒီလို အြကပ်အတည်းမျိုး ခံစားရပါသလား။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် မခံစားရပါဘူး၊ ကျွန်မအေနနဲ့ အြကပ်အတည်းမြမင်ပါဘူး၊ ကျွန်မက ဘုရားဆုပန်နိုင်တဲ့ အေနအထားမျိုးမှာ ရှိေနတယ်လို့ မထင်ဘူးေလ။ ကျွန်မရဲ့ ပထမရည်သန်ချက်က ေလာကေရးရာများမှာ ဗုဒ္ဓအရှင်ရဲ့ ဥပေဒသေတွအတိုင်း လိုက်နာကျင့်သံုးဖို့ပါပဲ။ တကယ်လည်း ကျွန်မ တရားအားထုတ်ြဖစ်ပါတယ်။ ဒါကလည်း ကျွန်မတို့ လူသားအားလံုးမှာ မျက်ကွယ်ြပုလို့မရတဲ့ ဘာသာေရးအတိုင်းအတာ တစ်ခုေတာ့ ရှိရမယ်လို့ ကျွန်မကိုယ်တိုင်က ယံုြကည်ေနလို့ပါ။ ေြပာရရင်ေတာ့ အသက်အရွယ်ေထာက်လာတဲ့ ေနာက်ပိုင်း အချိန်ေတွမှာ ဘာသာေရးထဲမှာ နှစ်ြပီး အားထုတ်ရမယ့် သာမန်ဗုဒ္ဓဘာသာတစ်ေယာက်အြဖစ် ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ စဉ်းစားထားပါတယ်။
အလန်ကလီးမင့်ထ် ခင်ဗျားရဲ့ ဘဝကို ေနာက်ေြကာင်း ြပန်လိုက်ရင် ခင်ဗျားရဲ့ ပုဂ္ဂလိကတိုးတက်မှုအေပါ်မှာ ထူးြခားတဲ့ အကျိုးဆက်ေတွကို ြဖစ်ေပါ်လာေစတဲ့ အလွန်အေရးြကီးတဲ့ အေတွ့အြကံုေတွ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ေရး သင်ခန်းစာေတွက ဘာေတွများြဖစ်မလဲ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ရိုးရိုးေလးပါပဲ။ ဘဝမှာ ကျွန်မဘာေလ့လာြပီးြပီလဲဆိုေတာ့ “အြကီးမားဆံုးဆင်းရဲမှုကို ေပးတာဟာ မိမိတို့ကိုယ်တိုင်ရဲ့ မှားယွင်းတဲ့ အြပုအမူပဲ” ဆိုတာပါ။ တစ်ြခားလူက လုပ်လို့မရပါဘူး။ ဒါကလည်း ကျွန်မြကီးြပင်းလာရတဲ့ ဘဝအေြခအေနေြကာင့် ြဖစ်ေကာင်းြဖစ်နိုင်ပါတယ်။ ကျွန်မအေမက ကျွန်မကို “အမှားလုပ်တာဟာ ဘာေကာင်းကျိုးမှ မေပးဘူး ” ဆိုတဲ့ ဥပေဒသကိုပဲ ကျွန်မကို သွန်သင်ေပးခဲ့တာပါ။
ကျွန်မကိုယ်တိုင်ရဲ့ အေတွ့အြကံုအရလည်း အဲဒီအတိုင်းပဲ အမှန်ြဖစ်ခဲ့ပါတယ်။ “အြခားလူေတွက ရှင့်ကို ဆိုးကျိုးြဖစ်ေအာင် လုပ်လို့မရဘူး ” ဆိုတဲ့ အြပုသေဘာေဆာင်တဲ့ အြမင်မျိုး ရှင့်မှာ ရှိမယ်ဆိုရင်ေတာ့ သူတို့က ရှင့်ကို ြခိမ်းေြခာက်လို့လည်း မရဘူးေပါ့။ ရှင့်အေနနဲ့ အြခားလူေတွအေပါ်မှာ ေမတ္တာတရား မထားေတာ့ဘူးဆိုရင် ရှင်လည်း ချမ်းသားမယ်လို့ေတာ့ မထင်ပါဘူးရှင်။
အလန်ကလီမင့်ထ် ခင်ဗျားကိုယ်ခင်ဗျား ဘယ်လိုလူစားမျိုးလို့ သတ်မှတ်မလဲ
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် အင်း တစ်ခါတစ်ရံမှာ တစ်ြခားလူေတွက ကျွန်မကို ြမင်တာနဲ့ ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မြမင်တာ မတူတတ်ဘူးရှင့်။ ဆိုြကပါစို့ ကျွန်မကို သတ္တိေကာင်းလိုက်တာလို့ ေြပာြကတဲ့ကိစ္စေလ၊ ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ “သတ္တိေကာင်းြကီး”လို့ တစ်ခါမှ မေတွးမိပါဘူး (---------) ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ ထူးြခားတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်အြဖစ်လည်း မြမင်မိပါဘူး၊ ကျွန်မကိုယ် ကျွန်မြမင်မိတာကေတာ့ ြကိုးစားေနသူတစ်ေယာက်အြဖစ်ပါ။ ကျွန်မ ဘယ်ေတာ့မှ အရှံုးမေပးပါဘူး။ ကျွန်မက “အရှံုးမေပးဘူး ” လို့ ေြပာတဲ့အခါ ဒီမိုကေရစီေရးအတွက် အေလျှာ့မေပးဘူး လို့ ေြပာေနတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး၊ အဓိကအေြခခံအားြဖင့် ကျွန်မဟာ ပိုမိုေကာင်းမွန်တဲ့ လူတစ်ေယာက်ြဖစ်ဖို့ ြကိုးစားတဲ့ ေနရာမှာ အရှံုးမေပးဘူး လို့ ဆိုလိုတာ ြဖစ်ပါတယ်။
အလန်ကလီမင့်ထ် ဆိုေတာ့ စိတ်ဓါတ်ြကံ့ခိုင်မှု သို့မဟုတ် ပါရမီအဓိဋ္ဌာန်တရားလို့ ေြပာရမယ့် ဒီအဇ္ဈတ္တေမာင်းနှင်အားကပဲ ခင်ဗျားကို ဘာဆိုတာ သတ်မှတ်ြကမှာေပါ့။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ဟုတ်ပါတယ်။ လူေတွကေတာ့ ကျွန်မရဲ့ စိတ်ဓါတ်ြကံ့ခိုင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ြပီး အများြကီးေြပာေနြကတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့် ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ စိတ်ဓါတ်ြကံ့ခိုင်သူြကီးရယ်လို့လည်း မထင်မိပါဘူး၊ ကျွန်မဟာ “ြကိုးစားေနသူတစ်ေယာက်”လို့ပဲ ထင်ပါတယ်ရှင်။
အလန်ကလီးမင့်ထ် ဗုဒ္ဓဝိပဿနာတရားက ခင်ဗျားအေပါ်မှာ ဘယ်လိုသက်ေရာက်မှုရှိသလဲဗျ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် စိတ်ပျိုးေထာင်မှုပံုစံတစ်မျိုးပါပဲ။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပညာေရးနဲ့ ြဖူစင်ေရးလမ်စဉ်တစ်ခုပါ။ အေြခခံအားြဖင့်ေတာ့ သတိေလ့ကျင့်မှုပါပဲ။ ရှင်ဘာလုပ်ေနတယ်ဆိုတာ သတိရှိရှိ သိေနရင် ရှင့်အေနနဲ့ မစင်ြကယ်တာေတွကို ေရှာင်ြကဉ်နိုင်တာေပါ့။
အလန်ကလီမင့်ထ် ေန့စဉ် ကျင့်ဝတ်တစ်ခုအြဖစ် တရားထိုင်ြဖစ်ေအာင် ဘယ်အရာက ခင်ဗျားကို တွန်းအားေပးသလဲဗျ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ကျွန်မ တရားထိုင်ြဖစ်တဲ့ အဓိက အေြကာင်းကေတာ “ကျွန်မလုပ်သင့်တယ်လို့ ထင်တာကို ( မြမဲမှု အနိစ္စသေဘာကို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ နားလည်ဖို့ သတိပဋ္ဌာန်ပွားများမှုလိုမျိုး ) လုပ်ေနတယ် ” လို့ သိတဲ့ အသိက ရလာတဲ့ စိတ်ေကျနပ်မှုေလးပါပဲ။ ကျွန်မမှာ ဘဝနဲ့ပတ်သက်ြပီးေတာ့ အလွန်ရိုးရှင်းတဲ့ စိတ်သေဘာထားေတွပဲ ရှိပါတယ်။ ကျွန်မအေနနဲ့ တရားမျှတမှု သို့မဟုတ် ေမတ္တာတရားဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့ ကျွန်မ လုပ်သင့်တယ်လို့ ထင်တဲ့ တစ်စံုတစ်ရာရှိရင် အဲဒါကို ကျွန်မလုပ်မှာပါ။
အလန်ကလီမင့်ထ် ခင်ဗျားရဲ့ အဇ္ဈတ္တအတွင်းသားအသစ်ေတွကို ရှာေဖွတဲ့ေနရာမှာ ဝိပဿနာက ဘယ်လို အေထာက်အကူြပုသလဲ။ ဝိပဿနာဆိုတာ မိမိကိုယ်ကိုယ် ရှာေဖွြခင်းလုပ်ငန်းစဉ်တစ်မျိုးလား။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ဝိပဿနာဆိုတာ မိမိကိုယ်ကိုယ်ရှာေဖွြခင်းလား စိတ်သန်စွမ်းေရးလား ဆိုတာ ကျွန်မမသိပါဘူး။ ကျွန်မကို သင်ြကားေပးတာကေတာ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ရိုးသားဖို့ပါပဲ။ ငယ်ငယ်ေလးကတည်းက ကျွန်မမှာ ကိုယ့်အလုပ်နဲ့ ကိုယ့်ခံစားချက်ကို ခွဲြခမ်းစိတ်ြဖာတဲ့ အေလ့အကျင့် ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒီေတာ့ ကျွန်မမှာ ကျွန်မကိုယ်တိုင်နဲ့ ပတ်သက်ြပီး အသစ်ေတွ့ရှိချက် တစ်စံုတစ်ရာမရှိပါဘူး၊ ဒါေပမယ့် ဝိပဿနာကေတာ့ မှန်ကန်တဲ့(သမ္မာမဂ္ဂင်)လမ်းကို လိုက်ဖို့ ေလာကုတ္တရာခွန်အားကို ေပးပါတယ်။
ြပီးေတာ့ ကျွန်မအတွက် ဝိပဿနာဆိုတာ ဘဝေနနည်းတစ်ခုပါပဲ။ ဘာြဖစ်လို့ဆိုေတာ့ ဝိပဿနာအားထုတ်တယ်ဆိုတာက သတိတရားကို ပွားများြပီး စိတ်ကို ထိန်းချုပ်ဖို့ သင်ယူေနရတာမို့ပါ။ ဒီသတိတရားက ေန့စဉ်ဘဝထဲမှာ အေထာက်အကူ ြဖစ်ေနမှာပါ။ ကျွန်မအတွက်ေတာ့ ဒါဟာ ဝိပဿနာတရားရဲ့ လက်ေတွ့အကျဆံုး အကျိုးေကျးဇူးတစ်ခုပါပဲ။ ကျွန်မရဲ့ သတိအာရံုေတွ ြမင့်မားလာတယ်ေလ။ ခုဆို ကျွန်မဟာ အလုပ်လုပ်တဲ့ ေနရာမှာ ေမ့ေမ့ေလျာ့ေလျာ့ ေပါ့ေပါ့ဆဆ လုပ်မိ ကိုင်မိတာေတွ နည်းလာပါတယ်။
အလန်ကလီမင့်ထ် ဝိပဿနာကို ခင်ဗျား ဘယ်လိုသင်ယူေလ့လာခဲ့ပါသလဲ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ကျွန်မ မဟာစည်သာသနာ့ရိပ်သာကို သွားခဲ့တယ်ရှင့်။ ဒါေပမယ့် ဒါကလည်း ဟိုလွန်ခဲ့တဲ့ ကျွန်မ အသက်နှစ်ဆယ်ေကျာ် အရွယ် ြမန်မာြပည်ကို ြပန်လာတဲ့ တစ်ေခါက်ကပါ။ ေြပာရရင်ေတာ့ ထိထိေရာက်ေရာက် တရားမထိုင်ြဖစ်ပါဘူး။ တကယ်တမ်း ဝိပဿနာကို အားစိုက်ပွားများြဖစ်တာကေတာ့ ေနအိမ်အကျယ်ချုပ် ကာလနှစ်ေတွမှာပါ။ စာအုပ်ေတွကို အမှီြပုြပီး အားထုတ်ခဲ့ရပါတယ်၊ ဆရာေတာ် ဦးပဏ္ဍိတရဲ့ “ ဒီဘဝဒီခန္ဓာမှာ” ဆိုတဲ့ စာအုပ်က အများြကီး အေထာက်အကူေပးခဲ့ပါတယ်။
မူရင်းစာမျက်နှာ
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် မခံစားရပါဘူး၊ ကျွန်မအေနနဲ့ အြကပ်အတည်းမြမင်ပါဘူး၊ ကျွန်မက ဘုရားဆုပန်နိုင်တဲ့ အေနအထားမျိုးမှာ ရှိေနတယ်လို့ မထင်ဘူးေလ။ ကျွန်မရဲ့ ပထမရည်သန်ချက်က ေလာကေရးရာများမှာ ဗုဒ္ဓအရှင်ရဲ့ ဥပေဒသေတွအတိုင်း လိုက်နာကျင့်သံုးဖို့ပါပဲ။ တကယ်လည်း ကျွန်မ တရားအားထုတ်ြဖစ်ပါတယ်။ ဒါကလည်း ကျွန်မတို့ လူသားအားလံုးမှာ မျက်ကွယ်ြပုလို့မရတဲ့ ဘာသာေရးအတိုင်းအတာ တစ်ခုေတာ့ ရှိရမယ်လို့ ကျွန်မကိုယ်တိုင်က ယံုြကည်ေနလို့ပါ။ ေြပာရရင်ေတာ့ အသက်အရွယ်ေထာက်လာတဲ့ ေနာက်ပိုင်း အချိန်ေတွမှာ ဘာသာေရးထဲမှာ နှစ်ြပီး အားထုတ်ရမယ့် သာမန်ဗုဒ္ဓဘာသာတစ်ေယာက်အြဖစ် ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ စဉ်းစားထားပါတယ်။
အလန်ကလီးမင့်ထ် ခင်ဗျားရဲ့ ဘဝကို ေနာက်ေြကာင်း ြပန်လိုက်ရင် ခင်ဗျားရဲ့ ပုဂ္ဂလိကတိုးတက်မှုအေပါ်မှာ ထူးြခားတဲ့ အကျိုးဆက်ေတွကို ြဖစ်ေပါ်လာေစတဲ့ အလွန်အေရးြကီးတဲ့ အေတွ့အြကံုေတွ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ေရး သင်ခန်းစာေတွက ဘာေတွများြဖစ်မလဲ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ရိုးရိုးေလးပါပဲ။ ဘဝမှာ ကျွန်မဘာေလ့လာြပီးြပီလဲဆိုေတာ့ “အြကီးမားဆံုးဆင်းရဲမှုကို ေပးတာဟာ မိမိတို့ကိုယ်တိုင်ရဲ့ မှားယွင်းတဲ့ အြပုအမူပဲ” ဆိုတာပါ။ တစ်ြခားလူက လုပ်လို့မရပါဘူး။ ဒါကလည်း ကျွန်မြကီးြပင်းလာရတဲ့ ဘဝအေြခအေနေြကာင့် ြဖစ်ေကာင်းြဖစ်နိုင်ပါတယ်။ ကျွန်မအေမက ကျွန်မကို “အမှားလုပ်တာဟာ ဘာေကာင်းကျိုးမှ မေပးဘူး ” ဆိုတဲ့ ဥပေဒသကိုပဲ ကျွန်မကို သွန်သင်ေပးခဲ့တာပါ။
ကျွန်မကိုယ်တိုင်ရဲ့ အေတွ့အြကံုအရလည်း အဲဒီအတိုင်းပဲ အမှန်ြဖစ်ခဲ့ပါတယ်။ “အြခားလူေတွက ရှင့်ကို ဆိုးကျိုးြဖစ်ေအာင် လုပ်လို့မရဘူး ” ဆိုတဲ့ အြပုသေဘာေဆာင်တဲ့ အြမင်မျိုး ရှင့်မှာ ရှိမယ်ဆိုရင်ေတာ့ သူတို့က ရှင့်ကို ြခိမ်းေြခာက်လို့လည်း မရဘူးေပါ့။ ရှင့်အေနနဲ့ အြခားလူေတွအေပါ်မှာ ေမတ္တာတရား မထားေတာ့ဘူးဆိုရင် ရှင်လည်း ချမ်းသားမယ်လို့ေတာ့ မထင်ပါဘူးရှင်။
အလန်ကလီမင့်ထ် ခင်ဗျားကိုယ်ခင်ဗျား ဘယ်လိုလူစားမျိုးလို့ သတ်မှတ်မလဲ
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် အင်း တစ်ခါတစ်ရံမှာ တစ်ြခားလူေတွက ကျွန်မကို ြမင်တာနဲ့ ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မြမင်တာ မတူတတ်ဘူးရှင့်။ ဆိုြကပါစို့ ကျွန်မကို သတ္တိေကာင်းလိုက်တာလို့ ေြပာြကတဲ့ကိစ္စေလ၊ ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ “သတ္တိေကာင်းြကီး”လို့ တစ်ခါမှ မေတွးမိပါဘူး (---------) ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ ထူးြခားတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်အြဖစ်လည်း မြမင်မိပါဘူး၊ ကျွန်မကိုယ် ကျွန်မြမင်မိတာကေတာ့ ြကိုးစားေနသူတစ်ေယာက်အြဖစ်ပါ။ ကျွန်မ ဘယ်ေတာ့မှ အရှံုးမေပးပါဘူး။ ကျွန်မက “အရှံုးမေပးဘူး ” လို့ ေြပာတဲ့အခါ ဒီမိုကေရစီေရးအတွက် အေလျှာ့မေပးဘူး လို့ ေြပာေနတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး၊ အဓိကအေြခခံအားြဖင့် ကျွန်မဟာ ပိုမိုေကာင်းမွန်တဲ့ လူတစ်ေယာက်ြဖစ်ဖို့ ြကိုးစားတဲ့ ေနရာမှာ အရှံုးမေပးဘူး လို့ ဆိုလိုတာ ြဖစ်ပါတယ်။
အလန်ကလီမင့်ထ် ဆိုေတာ့ စိတ်ဓါတ်ြကံ့ခိုင်မှု သို့မဟုတ် ပါရမီအဓိဋ္ဌာန်တရားလို့ ေြပာရမယ့် ဒီအဇ္ဈတ္တေမာင်းနှင်အားကပဲ ခင်ဗျားကို ဘာဆိုတာ သတ်မှတ်ြကမှာေပါ့။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ဟုတ်ပါတယ်။ လူေတွကေတာ့ ကျွန်မရဲ့ စိတ်ဓါတ်ြကံ့ခိုင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ြပီး အများြကီးေြပာေနြကတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့် ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မ စိတ်ဓါတ်ြကံ့ခိုင်သူြကီးရယ်လို့လည်း မထင်မိပါဘူး၊ ကျွန်မဟာ “ြကိုးစားေနသူတစ်ေယာက်”လို့ပဲ ထင်ပါတယ်ရှင်။
အလန်ကလီးမင့်ထ် ဗုဒ္ဓဝိပဿနာတရားက ခင်ဗျားအေပါ်မှာ ဘယ်လိုသက်ေရာက်မှုရှိသလဲဗျ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် စိတ်ပျိုးေထာင်မှုပံုစံတစ်မျိုးပါပဲ။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပညာေရးနဲ့ ြဖူစင်ေရးလမ်စဉ်တစ်ခုပါ။ အေြခခံအားြဖင့်ေတာ့ သတိေလ့ကျင့်မှုပါပဲ။ ရှင်ဘာလုပ်ေနတယ်ဆိုတာ သတိရှိရှိ သိေနရင် ရှင့်အေနနဲ့ မစင်ြကယ်တာေတွကို ေရှာင်ြကဉ်နိုင်တာေပါ့။
အလန်ကလီမင့်ထ် ေန့စဉ် ကျင့်ဝတ်တစ်ခုအြဖစ် တရားထိုင်ြဖစ်ေအာင် ဘယ်အရာက ခင်ဗျားကို တွန်းအားေပးသလဲဗျ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ကျွန်မ တရားထိုင်ြဖစ်တဲ့ အဓိက အေြကာင်းကေတာ “ကျွန်မလုပ်သင့်တယ်လို့ ထင်တာကို ( မြမဲမှု အနိစ္စသေဘာကို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ နားလည်ဖို့ သတိပဋ္ဌာန်ပွားများမှုလိုမျိုး ) လုပ်ေနတယ် ” လို့ သိတဲ့ အသိက ရလာတဲ့ စိတ်ေကျနပ်မှုေလးပါပဲ။ ကျွန်မမှာ ဘဝနဲ့ပတ်သက်ြပီးေတာ့ အလွန်ရိုးရှင်းတဲ့ စိတ်သေဘာထားေတွပဲ ရှိပါတယ်။ ကျွန်မအေနနဲ့ တရားမျှတမှု သို့မဟုတ် ေမတ္တာတရားဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့ ကျွန်မ လုပ်သင့်တယ်လို့ ထင်တဲ့ တစ်စံုတစ်ရာရှိရင် အဲဒါကို ကျွန်မလုပ်မှာပါ။
အလန်ကလီမင့်ထ် ခင်ဗျားရဲ့ အဇ္ဈတ္တအတွင်းသားအသစ်ေတွကို ရှာေဖွတဲ့ေနရာမှာ ဝိပဿနာက ဘယ်လို အေထာက်အကူြပုသလဲ။ ဝိပဿနာဆိုတာ မိမိကိုယ်ကိုယ် ရှာေဖွြခင်းလုပ်ငန်းစဉ်တစ်မျိုးလား။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ဝိပဿနာဆိုတာ မိမိကိုယ်ကိုယ်ရှာေဖွြခင်းလား စိတ်သန်စွမ်းေရးလား ဆိုတာ ကျွန်မမသိပါဘူး။ ကျွန်မကို သင်ြကားေပးတာကေတာ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ရိုးသားဖို့ပါပဲ။ ငယ်ငယ်ေလးကတည်းက ကျွန်မမှာ ကိုယ့်အလုပ်နဲ့ ကိုယ့်ခံစားချက်ကို ခွဲြခမ်းစိတ်ြဖာတဲ့ အေလ့အကျင့် ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒီေတာ့ ကျွန်မမှာ ကျွန်မကိုယ်တိုင်နဲ့ ပတ်သက်ြပီး အသစ်ေတွ့ရှိချက် တစ်စံုတစ်ရာမရှိပါဘူး၊ ဒါေပမယ့် ဝိပဿနာကေတာ့ မှန်ကန်တဲ့(သမ္မာမဂ္ဂင်)လမ်းကို လိုက်ဖို့ ေလာကုတ္တရာခွန်အားကို ေပးပါတယ်။
ြပီးေတာ့ ကျွန်မအတွက် ဝိပဿနာဆိုတာ ဘဝေနနည်းတစ်ခုပါပဲ။ ဘာြဖစ်လို့ဆိုေတာ့ ဝိပဿနာအားထုတ်တယ်ဆိုတာက သတိတရားကို ပွားများြပီး စိတ်ကို ထိန်းချုပ်ဖို့ သင်ယူေနရတာမို့ပါ။ ဒီသတိတရားက ေန့စဉ်ဘဝထဲမှာ အေထာက်အကူ ြဖစ်ေနမှာပါ။ ကျွန်မအတွက်ေတာ့ ဒါဟာ ဝိပဿနာတရားရဲ့ လက်ေတွ့အကျဆံုး အကျိုးေကျးဇူးတစ်ခုပါပဲ။ ကျွန်မရဲ့ သတိအာရံုေတွ ြမင့်မားလာတယ်ေလ။ ခုဆို ကျွန်မဟာ အလုပ်လုပ်တဲ့ ေနရာမှာ ေမ့ေမ့ေလျာ့ေလျာ့ ေပါ့ေပါ့ဆဆ လုပ်မိ ကိုင်မိတာေတွ နည်းလာပါတယ်။
အလန်ကလီမင့်ထ် ဝိပဿနာကို ခင်ဗျား ဘယ်လိုသင်ယူေလ့လာခဲ့ပါသလဲ။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် ကျွန်မ မဟာစည်သာသနာ့ရိပ်သာကို သွားခဲ့တယ်ရှင့်။ ဒါေပမယ့် ဒါကလည်း ဟိုလွန်ခဲ့တဲ့ ကျွန်မ အသက်နှစ်ဆယ်ေကျာ် အရွယ် ြမန်မာြပည်ကို ြပန်လာတဲ့ တစ်ေခါက်ကပါ။ ေြပာရရင်ေတာ့ ထိထိေရာက်ေရာက် တရားမထိုင်ြဖစ်ပါဘူး။ တကယ်တမ်း ဝိပဿနာကို အားစိုက်ပွားများြဖစ်တာကေတာ့ ေနအိမ်အကျယ်ချုပ် ကာလနှစ်ေတွမှာပါ။ စာအုပ်ေတွကို အမှီြပုြပီး အားထုတ်ခဲ့ရပါတယ်၊ ဆရာေတာ် ဦးပဏ္ဍိတရဲ့ “ ဒီဘဝဒီခန္ဓာမှာ” ဆိုတဲ့ စာအုပ်က အများြကီး အေထာက်အကူေပးခဲ့ပါတယ်။
အလန်ကလီမင့်ထ် “အခါအားေလျာ်စွာ ခင်ဗျားဟာ ရန်ကုန်မှာရှိတဲ့ ဆရာေတာ်ဦးပဏ္ဍိတရဲ့ ေကျာင်းကိုသွားြပီး ဆရာေတာ့်ကို ဂါရဝြပုေလ့ရှိတယ် လို့ သိရပါတယ်။ ခင်ဗျားအတွက် အေထာက်အကူြပုတဲ့ ဆရာေတာ်ရဲ့ တရားအချို့ကို မျှေဝေပးပါလား။”
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “ဆရာေတာ်က ကျွန်မကို ေဟာြကားခဲ့သမျှ မှတ်မိေနတယ်ရှင့်။ အေရးြကီးဆံုးေဒသနာတစ်ခုကေတာ့ သတိတရားကို အပိုလုပ်မရဘူးဆိုတာပဲ။ ဆရာေတာ် မိန့်တာက “ကျွန်မတို့အေနနဲ့ ပညာေတွ ဝီရိယေတွ အများြကီး ရှိလို့ရတယ်။ ဒါေပမယ့် သတိကိုေတာ့ အပို လုပ်မရဘူး”တဲ့။ အင်း ကျွန်မလည်း ဒီလွန်ခဲ့တဲ့ (၇)နှစ်အတွင်း (ရယ်လျက်) တကယ့်ကို သတိတရား ပွားများြဖစ်ပါတယ်။ ြပီးေတာ့ ဆရာေတာ်က ကျွန်မကို စကားေြပာတဲ့အခါ ေစ့စပ်ြငိမ်းချမ်းမှုကို ဦးတည်မယ့် စကားကိုပဲ စူးစိုက်ေြပာဆိုဖို့ အြကံြပုခဲ့ပါေသးတယ်။ ကျွန်မေြပာသင့်တဲ့ စကားဟာ နားေထာင်သူအတွက် အမှန်လည်း ြဖစ်မယ်။ အကျိုးလည်း ရှိမယ်။ နားဝင်လည်း ချိုရမယ်ေပါ့ေလ။ ဆရာေတာ်က ဗုဒ္ဓအလိုေတာ်ကျ စကားနှစ်ခွန်းရှိပါတယ် တဲ့။ မှန်လည်းမှန်၊ အကျိုးလည်းရှိ ၊လက်ခံဖွယ်လည်း ြဖစ်တဲ့ စကားနဲ့ မှန်လည်း မှန်၊ အကျိုးလည်း ရှိ သို့ေသာ် လက်ခံနိုင်ဖွယ် မရှိတဲ့ နားဝင်မချိုတဲ့ စကားေတွေပါ့ရှင်။
အလန်ကလီမင့်ထ် “ေထရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ေယာက်အေနနဲ့ အြခားေသာ ဂိုဏ်းဂဏ ဘာသာတရားေတွဆီကေန သင်ယူ ေလ့လာဖို့ စိတ်ကို ဖွင့်ထားတာမျိုး။ မျှမျှတတ ြဖစ်ေအာင် ေဆာက်တည် ထားတာမျိုး ရှိပါသလား။”
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “ကျွန်မက ေထရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာတစ်ေယာက်ဆိုေပမယ့် မဟာယာနဗုဒ္ဓဘာသာနဲ့ ဝဇိရယာန ဗုဒ္ဓဘာသာေတွကိုလည်း ေလးစားပါတယ်။ ြပီးေတာ့ ကျွန်မက အြခားေသာ ဘာသာတရားများကိုလည်း နှစ်နှစ်ကာကာ ေလးစားပါတယ်။ ကျွန်မစိတ်ထဲမှာ လူတစ်ဦးတစ်ေယာက်က အြခားလူတစ်ဦးတစ်ေယာက်ရဲ့ ဘာသာတရားကို အထင်အြမင်ေသးခွင့်ရှိတယ်လို့ မြမင်မိပါဘူး။ ကျွန်မက တစ်ြခားလူေတွရဲ့ ဘာသာေရးအေတွ့အြကံုနဲ့ အြမင်ေတွကို နားေထာင်ဖို့ အလွန်စိတ်ဝင်စားပါတယ်။ ကျွန်မကို သင်ြကားေပးဖို့ အသင့်ြဖစ်ေနတဲ့ လူေတွများစွာဆီက ကျွန်မ အများြကီး သင်ယူရပါဦးမယ်။”
အလန်ကလီမင့်ထ် “ ခင်ဗျားေလးစားတဲ့ မဟာယာနဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ အသွင်လက္ခဏာေတွက ဘာေတွများြဖစ်မလဲဗျ”
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “ မဟာယာနဗုဒ္ဓဘာသာမှာ ေထရဝါဒထက် ပိုြပီး ကရုဏာတရား အေြကာင်းေြပာြကတယ်။ ကျွန်မအဲဒါေလးကို သေဘာကျတယ်။ ကျွန်မတို့ ဒီေန့ကမ္ဘာမှာ ကရုဏာတရား အများြကီး လိုေနတာဆိုေတာ့ေလ။ တကယ်ေတာ့ ကရုဏာတရားဆိုတာ ေထရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ သွန်သင်ချက် အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုပါပဲ၊ ဒါေပမယ့် ကျွန်မက ကရုဏာတရားေတွ တကယ်လက်ေတွ့ အေကာင်အထည် ေပါ်လာေအာင် ကျွန်မတို့ကမ္ဘာ့ြပည်သူေတွ ေဆာင်ရွက်ြကတာကို ပိုြပီး ြမင်ချင်တာပါပဲရှင်။
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “ဆရာေတာ်က ကျွန်မကို ေဟာြကားခဲ့သမျှ မှတ်မိေနတယ်ရှင့်။ အေရးြကီးဆံုးေဒသနာတစ်ခုကေတာ့ သတိတရားကို အပိုလုပ်မရဘူးဆိုတာပဲ။ ဆရာေတာ် မိန့်တာက “ကျွန်မတို့အေနနဲ့ ပညာေတွ ဝီရိယေတွ အများြကီး ရှိလို့ရတယ်။ ဒါေပမယ့် သတိကိုေတာ့ အပို လုပ်မရဘူး”တဲ့။ အင်း ကျွန်မလည်း ဒီလွန်ခဲ့တဲ့ (၇)နှစ်အတွင်း (ရယ်လျက်) တကယ့်ကို သတိတရား ပွားများြဖစ်ပါတယ်။ ြပီးေတာ့ ဆရာေတာ်က ကျွန်မကို စကားေြပာတဲ့အခါ ေစ့စပ်ြငိမ်းချမ်းမှုကို ဦးတည်မယ့် စကားကိုပဲ စူးစိုက်ေြပာဆိုဖို့ အြကံြပုခဲ့ပါေသးတယ်။ ကျွန်မေြပာသင့်တဲ့ စကားဟာ နားေထာင်သူအတွက် အမှန်လည်း ြဖစ်မယ်။ အကျိုးလည်း ရှိမယ်။ နားဝင်လည်း ချိုရမယ်ေပါ့ေလ။ ဆရာေတာ်က ဗုဒ္ဓအလိုေတာ်ကျ စကားနှစ်ခွန်းရှိပါတယ် တဲ့။ မှန်လည်းမှန်၊ အကျိုးလည်းရှိ ၊လက်ခံဖွယ်လည်း ြဖစ်တဲ့ စကားနဲ့ မှန်လည်း မှန်၊ အကျိုးလည်း ရှိ သို့ေသာ် လက်ခံနိုင်ဖွယ် မရှိတဲ့ နားဝင်မချိုတဲ့ စကားေတွေပါ့ရှင်။
အလန်ကလီမင့်ထ် “ေထရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ေယာက်အေနနဲ့ အြခားေသာ ဂိုဏ်းဂဏ ဘာသာတရားေတွဆီကေန သင်ယူ ေလ့လာဖို့ စိတ်ကို ဖွင့်ထားတာမျိုး။ မျှမျှတတ ြဖစ်ေအာင် ေဆာက်တည် ထားတာမျိုး ရှိပါသလား။”
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “ကျွန်မက ေထရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာတစ်ေယာက်ဆိုေပမယ့် မဟာယာနဗုဒ္ဓဘာသာနဲ့ ဝဇိရယာန ဗုဒ္ဓဘာသာေတွကိုလည်း ေလးစားပါတယ်။ ြပီးေတာ့ ကျွန်မက အြခားေသာ ဘာသာတရားများကိုလည်း နှစ်နှစ်ကာကာ ေလးစားပါတယ်။ ကျွန်မစိတ်ထဲမှာ လူတစ်ဦးတစ်ေယာက်က အြခားလူတစ်ဦးတစ်ေယာက်ရဲ့ ဘာသာတရားကို အထင်အြမင်ေသးခွင့်ရှိတယ်လို့ မြမင်မိပါဘူး။ ကျွန်မက တစ်ြခားလူေတွရဲ့ ဘာသာေရးအေတွ့အြကံုနဲ့ အြမင်ေတွကို နားေထာင်ဖို့ အလွန်စိတ်ဝင်စားပါတယ်။ ကျွန်မကို သင်ြကားေပးဖို့ အသင့်ြဖစ်ေနတဲ့ လူေတွများစွာဆီက ကျွန်မ အများြကီး သင်ယူရပါဦးမယ်။”
အလန်ကလီမင့်ထ် “ ခင်ဗျားေလးစားတဲ့ မဟာယာနဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ အသွင်လက္ခဏာေတွက ဘာေတွများြဖစ်မလဲဗျ”
ေဒါ်ေအာင်ဆန်းစုြကည် “ မဟာယာနဗုဒ္ဓဘာသာမှာ ေထရဝါဒထက် ပိုြပီး ကရုဏာတရား အေြကာင်းေြပာြကတယ်။ ကျွန်မအဲဒါေလးကို သေဘာကျတယ်။ ကျွန်မတို့ ဒီေန့ကမ္ဘာမှာ ကရုဏာတရား အများြကီး လိုေနတာဆိုေတာ့ေလ။ တကယ်ေတာ့ ကရုဏာတရားဆိုတာ ေထရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့ သွန်သင်ချက် အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုပါပဲ၊ ဒါေပမယ့် ကျွန်မက ကရုဏာတရားေတွ တကယ်လက်ေတွ့ အေကာင်အထည် ေပါ်လာေအာင် ကျွန်မတို့ကမ္ဘာ့ြပည်သူေတွ ေဆာင်ရွက်ြကတာကို ပိုြပီး ြမင်ချင်တာပါပဲရှင်။
မူရင်းစာမျက်နှာ
0 comments:
Post a Comment