ဆင်းရဲြခင်းကုိနားလည်ပါ

အေြခအြမစ်မရှိတဲ့သူေတွကုိ ကူညီဖုိ့ြကိုးစားေနတာဟာ ဘာမှအကျုိးမရှိတဲ့အလုပ် အသိဉာဏ်ကင်းမဲ့ြပီး ညစ်ပတ် စုပ်ြပတ် ေနြကသူေတွဟာ ေြမာက်များလှတဲ့ကေလးေတွ ေမွးထုတ်ေနြကတယ်။ သူတုိ့ေတွ အလုပ်မလုပ်ပဲ ပျင်းရိြကတယ်။ စည်းကမ်းလည်းမရှိ ဘာအေတွးေခါ်မှလည်းမရှိ။ သူတုိ့ေတွဟာ ရတဲ့ အခွင့်အေရးကုိ အလွဲသုံးစားြပုြကတယ်။ သူတုိ့လက်ထဲ ေငွနည်းနည်းရှိတာနဲ့ အရက်ေသာက် ယစ်မှုးြပီး အကျုိးမဲ့စွာ သုံးြဖုန်းပစ်ြကတယ်။ သူတုိ့ေတွကူညီတာ ပျင်းရိမှုကုိအားေပးတယ် ေနာက်ထပ်ကေလး ေတွထပ် ေမွးေစဖုိ့အားေပးတယ်၊ ဆင်းရဲတာဟာ ကံတရား၊ သူတုိ့ ေနာက်ဘ၀က ေကာင်းမှုကုသုိလ်တာမှမလုပ်ခဲ့တာ၊ ဒါကုိြပင်လုိ့မရဘူး၊ ဘုရားသခင်အလုိေတာ်တုိင်းပဲလုိ့ ထင်ြကသူေတွ ယုံြကည်သူေတွ ဆက်ဖတ်စရာမလုိပါ။အရာရာဟာ အတိတ်ကံေြကာင့်ဆုိရင် ကုေဋရှစ်ဆယ်သူေဌးသားဟာ ေသာတပန်တည်ဖုိ့ အထိ ပါရမီကံပါြပီးသား ဘာေြကာင့် ဆင်းရဲသွားသလဲ ကျွန်ေတာ် ဗုဒ္ဓဘာသာစစ်ပါ။ ကံဆုိတာ အလုပ်၊စိတ်ေစတနာ ဆုိတာ ြမတ်ဗုဒ္ဓေဟာထားတာပဲ။ အရာရာကံေြကာင့်မဟုတ်ပါဘူး။ ခရစ်ယာန်မှာလည်း သင်စုိက်တဲ့အပင် သင်ရိတ်သိမ်းရမယ်လုိ့ ဂျီးဆက် ေြပာထားတာပဲ။ဆင်းရဲြခင်းဆုိတာ ဘာလဲ ဘာေြကာင့်ဆင်းရဲရသလဲ ဆင်းရဲြခင်းအရင်းြမစ်ကဘာလဲ သိဖုိ့လုိပါတယ် ဆင်းရဲြခင်းကုိ သေဘာေပါက်နားလည်လာရင် ဆင်းရဲြခင်းကုိ ကုသနုိင်မှာပါ အနာသိမှေတာ့ ေဆးရှိြပီေပါ့။ ဆင်းရဲြခင်းကုိ ဖွင့်ဆုိလုိက်ြကရေအာင်ေနာ်။ဆင်းရဲမှုကုိ ြပတုိက်ထဲပုိ့မယ့် ဆင်းရဲသားတုိ့ရဲ့ ေဘာဂေဗဒပညာရှင်ြကီး မုိဟာမက်ယူနွတ် ေြပာသလုိ ေြပာရမယ်ဆုိရင် ဆင်းရဲြခင်းဟာ ဘွန်ဆုိင်းသစ်ပင်ေတွလုိပါပဲ ထုိက်သင့်တဲ့ ေရေြမေလေတွမရေအာင် ပတ်၀န်းကျင်က ဖန်တီးထားလုိ့ ပိန်လှီေနသလုိပဲ ဆင်းရဲြခင်းဟာလဲဒီလုိပဲတဲ့။ ဆရာြကီး ယူနွတ်ေြပာသွားတာပါ။ ကျွန်ေတာ်အေနနဲ့ ေြပာစရာတစ်ခုေတာ့ရှိပါတယ်။ ဘွန်ဆုိင်းနဲ့ မတူက ဘွန်ဆုိင်းက ေဈးြကီးြပီး ဆင်းရဲတဲ့သူေတွကေတာ့ ေဈးသိပ်မရဘူး။လူသားတစ်ေယာက်အသက်ရှင်ရပ်တည်ဖုိ့ စား၀တ်ေနေရးလုိ့ဆုိတဲ့ သန့်ရှင်းတဲ့ေလ၊ေရ၊ စား၀တ်ေနေရးဖူးလုံမှု သက်ေတာင်သက်သာရှိမှု ခန္ဓာကုိယ် ကျန်းမာသန်စွမ်းမှုေတွလုိအပ်ပါတယ်။ ေနာက် လူတစ်ဦးထဲ သီးသန့်ေနထုိင်လုိ့ မရသလုိ သူနဲ့ဆက်နွယ်ေနတဲ့ လူအဖွဲ့အစည်းြကိးတစ်ခုလုံးလည်း ရှင်သန်ေန ဖုိ့လုိအပ်ပါတယ်။ ဆင်းရဲြခင်းဟာ တစ်ဦးတစ်ေယာက်ရဲ့ ြပဿနာမဟုတ်ပါဘူး လူအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးရဲ့ ြပဿနာပါ။ လူနဲ့လူအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အေြခခံလုိအပ်ချက်ေတွကေတာ့ လူသားတုိ့ မျုိးဆက်ြပန့်ပွားဖုိ့ ၊ လူအချင်းချင်း ဆက်သွယ်ေြပာဆုိဆက်ဆံဖုိ့ လူအဖွဲ့အစည်းရဲ့ယဉ်ေကျးမှုေတွ ကျန်းမာေရး ပညာေရး အသိတရားေတွတုိးတက်ရှင်သန်ေရးေတွလဲပါပါတယ်။လုံးလျားဆင်းရဲြခင်း(Absolute poverty)ဆုိတာ လူတစ်ဦး ဒါမှမဟုတ် လူအဖွ့ဲစည်းတစ်ခုလုံးအတွက် အေြခခံလုိအပ်ချက်ေတွ မြဖည့်စွမ်း နုိင်တာပါ။ နှုိင်းယှဉ်ဆင်းရဲြခင်း(Relative Poverty) တယ်ဆုိတာ အေြခခံလုိအပ်ချက်ေတွ အထုိက်အေလှျာက်ရေပမဲ့ လုိအပ်ချက်အားလုံးမရတဲ့သေဘာပါ။လုံးလျားဆင်းရဲြခင်းဟာ အေြခခံလုိအပ်ချက်ေတွမရတာမုိ့ သူတုိ့လုိအပ်ချက်ေတွကုိြဖည့်ဆည်း ေထာက်ပံေပး ဖုိ့လုိအပ်ပါတယ်။ နှုိင်းယှဉ်ဆင်းရဲြခင်းကေတာ့ လုိအပ်ချက်တစ်စုံတစ်ရာရိှြပီးသားမုိ့ သူတုိ့ေတွရဲ့ စွမ်းေဆာင်ရည်နဲ့ စွမ်းေဆာင်ခွွကုိ ြမင့်တင်ဖုိ့ လုိအပ်ပါတယ်။ဆက်ရန်ကျန်ေသးသည်ဆင်းရဲြခင်းကုိတုိ်င်းတာြခင်း
ဆင်းရဲြခင်းကုိတုိင်းတာတဲ့ နည်းအမျုိးမျုိးရှိပါတယ်။ စီပွားေရးတက္ကဿုိလ်မှာတုန်းကေတာ့ စုစုေပါင်း ြပည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု GDP (Gross Domestic Product)၊ စုစုေပါင်းအမျုိးသားထုတ်လုပ်မှု(Gross National Product) ေတွနဲ့ တုိင်းတယ်လုိ့ သင်ရတယ်။ GDP/GNP အဓိပ္ပာယ်ေတွကုိ စာအတုိင်းမေြပာေတာ့ဘူးေနာ်။ ေနာက်အကျယ်တစ်၀ံမရှင်းြပေတာ့ဘူးေနာ်။GDP ကတုိင်းြပည်ရဲ့ နယ်နိမိတ်ထဲမှာရှိတဲ့ ကုိယ်နုိင်ငံသားေကာ နုိင်ငံြခားသားေကာက ထုတ်လုပ်လုိက်တဲ့ ကုန်စည်နဲ့ ၀န်ေဆာင်မှုပမာန၊ GNP ကေတာ့ ကုိယ်နုိင်ငံအတွင်းက ကုိယ်နုိင်ငံသားနဲ့ တြခားနုိင်ငံေရာက်ေနတဲ့ ကုိယ်နုိင်ငံသားေတွရဲ့ ကုန်စည်နဲ့ ၀န်ေဆာင်မှု ပမာနပါ။ ဒီမှာတစ်ဦးချင်း၀င်ေငွ (Per Capita Income) ကုိလုိချင်ရင် တစ်နှစ်တာထုတ်လုပ်မှုတန်ဖုိးကုိတည် တုိင်းြပည်လူဦးေရနဲ့ စားရင်ရပါတယ်။ ကမာ္ဘဘဏ်က ၀င်ေငွနည်းတဲ့နုိင်ငံ၊ အလယ်အလတ်ရှိတဲ့နုိင်ငံ၊ များတဲ့နုိင်ငံဆုိြပီး နုိင်ငံအလုိက် နှစ်စဉ်ထုတ်ြပန်ပါတယ် ြကည်ချင်ရင် ဒီမှာသွားြကည်ပါ။ ဒီ GDP/GNP သေဘာတရားေတွဟာ အားနည်းချက်ေတွရှိပါတယ်။ နုိင်ငံတစ်နုိင်ငံမှာ ဆင်းရဲချမ်းသာ ကွာဟတာ၊ ေနာက်၀င်ေငွမညီမှျတာ ေတွေြကာင့် တစ်ဦးချင်းရဲ့ အမှန်တကယ် ၀င်ေငွကုိရနုိင်ဖုိ့ အေတာ်ခက်ပါတယ်။ေနာက်တစ်နည်းကေတာ့ အသက်ရှင်ရန်လုိအပ်တဲ့ ရုပ်ပုိင်းလုိအပ်ချက်ေတွ( Physical Quality of Life Index) တုိင်းတာတဲ့နည်းပါ။့ ဒီမှာေတာ့ ရုပ်ပုိင်းလုိအပ်ချက်ေတွ ြဖစ်တဲ့ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှု၊ အမုိးကာ နဲ့ေနထုိင်နုိင်မှု့၊ကျန်းမားေရး၊ေရကာင်းေရသန့်ရရှိမှုစတဲ့ရုပ်ပုိင်အေြခခံလုိအပ်ချက်ေတွပါ၀င်တယ်။ေနာက်နည်းကေတာ့ လူသားဖွံြဖုိးမှုဆုိင်ရာညွန်းကိန်း(Human Development Index) ေတွပါ ဒီမှာေတာ့ ရုပ်ပုိင်လုိအပ်ချက်ေတွ အြပင် စာတက်ေြမာက်မှု၊ကေလးေမွး/ေသနှုန်း၊ အသက်ရှင်ေနထုိင်နုိင်မှု၊ ပုိ့ေဆာင်ဆက်သွယ်ေရး၊ ပညာေရး၊ ကျန်းမာေရးေတွပါ၀င်တယ်။ ဒိနှုန်းကေတာ့ လူသားေတွရဲ့လူေနမှု အဆင့်အတန်းကုိပဲ မီးေမာင်ထုိးြပနုိင်ပါတယ်။ေနာက်နည်းတစ်နည်းကေတာ့ ကျွန်ေတာ်သေဘာအကျဆုံးနည်းပါ ဘူတန်ဆုိတဲ့နုိင်ငံငယ်ေလးက ဘုရင် မင်းြမတ် တီထွင်ခဲ့တာပါ GNH (Gross National Happiness) အမျုိးသားစုစုေပါင်းေပျာ်ရွှင်မှုတဲ့ ရုပ်ပုိင်း ကိန်းဂဏန်းေတွကုိ ေမ့ထားြပီး စိတ်ပုိင်းေပျာ်ရွှင်မှုကုိ အဓိကတုိင်းတာပါတယ်။ တုိင်းတာတဲ့ နည်းလမ်း ေတွကုိေတာ့ ဒီမှာြကည့်ပါ။ ချမ်းသာေနြပီးမေပျာ်ရွှင်ရင် အလကားပဲမဟုတ်လား။ ဒီနည်းကေတာ့ စိတ်ပုိင်းကုိ တုိင်းရတာမုိ့ ကိန်းဂဏန်းနဲ့ ေဖာ်ြပနုိင်ဖုိ့ ခက်ပါတယ်။ဒီနည်းေတွအားလုံးဟာ အားနည်းချက်ကုိယ်စိနဲ့ပါ။ကုိယ်ေြမကုိယ်ေဒသနဲ့ အဆင်ေြပတာြကည့်သုံးေပါ့။ဆက်ရန်ကျန်ေသးသည်။
ေကျးလက်ရဲ့ဆင်းရဲမှုကျွန်ေတာ်တုိ့ ြမို့ြပကသူေတွဟာ ေကျးလက်က ဆင်းရဲမှုကုိ သိေပမဲ့ သတိမမှုြကဘူး။ ဒါလည်းအြပစ် မဟုတ်ပါဘူး။ေ၀လံသီေခါင်တဲ့ ေနရာေတွမှာ ဆင်းရဲြခင်းကုိ ခံစားေနြကပါတယ်။ ေ၀းလံသီေခါင်ေတာ့ ကျွန်ေတာ်တုိ့ သိဖုိ့ ခဲယဉ်းတာေပါ့။ ကျွန်ေတာ်တုိ့လုိ ဖွံြဖုိးေရးလုပ်သားေတွဟာ ေကျးလက်ကုိ သွားြပီး အသက်ေမွး၀မ်းေြကာင်းလုပ်ငန်းေဖာ်ထုတ်တဲ့ ေနရာမှာ သူတုိ့ ေဒသရဲ့ အမှန်တကယ် လုိအပ်ေနတဲ့ လုပ်ငန်းေတွကုိ မျက်ကွယ်ြပုြပီး လုပ်ငန်းေတွ ြပီးေြမာက်ဖုိ့ ကျွန်ေတာ်တုိ့ကုိ လုပ်ခုိင်းတဲ့ အရာေတွကုိပဲ လုပ်ေနြကတယ်။ ကျွန်ေတာ်တုိ့ေတွဟာ ေကျးလက်ေဒသရဲ့ အေြခခံအချက်အလက်ေတွကုိ ေသေသချာချာမသိပဲ ခဏတာ ဖွံြဖုိးေရးစီမံကန်းေတွချမှတ်ြပီး လုပ်ကုိင်ေနြကတယ်။စီမံကိန်းကာလလည်း ြပီးေရာ ေကျးလက်ေဒသဟာ ဒုံရင်းက ဒုံရင်း ြဖစ်ကျန်ခဲ့ရတယ်။ ဒီေကျးလက်ေဒသဖွံြဖုိးေရး အတွက် အလုပ်လုပ်ေနြကတဲ့သူေတွဟာ ေကျးလက်ကမဟုတ်ပဲ ြမုိ့ြပကြဖစ်ေနြပီး ေကျးလက် ေဒသ မှာ ခဏတစ်ြဖုတ်ေန ဆရာြကီးလုပ်ြပီးတာ နဲ့ ြပန်ြကေတာ့ ေကျးလက်ေဒသရဲ့ ဆင်းရဲြခင်း အရင်းအြမစ်ကုိ မသိေတာ့ဘူုးေပါ့။ ေနာက် တကယ်စီမံကိန်း ြကီးြကီးမားမားေတွကုိ ြမုိ့ြကီးြပြကီးေတွ၊ သွားလာရလွယ်တဲ့ ေဒသေတွကုိပဲ ေရွှးချယ်ြကတယ်။ လုပ်ကုိင်ရတဲ့ ၀န်ထမ်းေတွကုိလည်း ြမုိ့ြပက ေတာ်တယ်လုိ့ ထင်တဲ့ ဆင်စွယ်နန်းက ပုဂ္ဂိုလ်ြကီးေတွပဲ ဦးေဆာင်ြကတယ်။ အမှန်တကယ်ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့ သူေတွကုိ မရှာေဖွေတာ့ပဲ နီးစပ်ရာသူကုိပဲ ရည်မှန်းချက်ြပည့်မှီေအာင် ကူညီြကတယ်။ ဒါေတွေြကာင့် ဒီေဒသေတွဟာ အကူညီေတွရေပမဲ့ ဆင်းရဲြမဲဆင်ရဲေနရတာပါ။