Professor Samdhong Rinpoch

တိဘက်နိုင်ငံဟာ ဝါဂျရာယနဗုဒ္ဓဘာသာကိုး​ကွယ်ြက​ေသာ လွတ်လပ်သည့်​ အချုပ်ြခာအာဏာပိုင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံြဖစ်သည့်​ အြပင် အိန္ဒိ်ယ၊​နီ​ေပါနှင့်​ ဘူတန်နိုင်ငံ တို့​နှင့်​လည်း​ သံတမန်​ေရး​ ဆက်သွယ်မှုရှိခဲ့​သည်။ တိဘက်သည် ၁၉၅၉ခုနှစ်ထိတိုင် လွတ်လပ်ြပီး​ ​ေအး​ချမ်း​သာယာသည့်​ နိုင်ငံြဖစ်ခဲ့​သည်။ ၁၉၅၉ခုနှစ်မှာပင် တရုတ်လူမျိုး​တို့​၏ နိုင်ငံ​ေရး​ကျူး​ေကျာ်မှု ​ေြကာင့်​ “H.H The Dalai Lama” ဒလိုင်း​မား​နှင့်​ တိဘက် နိုင်ငံသား​ ရှစ်​ေသာင်း​တို့​သည် အိန္ဒိ်ယနိုင်ငံသို့​ ထွက်​ေြပး​ ထိမ်း​ေရှာင် ခဲ့​ြကရသည်။ ၎င်းအဖွဲ့​တွင် Professor Samdhong Rinpoche တစ်​ေယာက် အပါအဝင်ြဖစ်သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ (၄၈) နှစ်တိုင်​ေအာင် အိန္ဒိ်ယနိုင်ငံတွင် ဒုက္ခသည်များ​အြဖစ် ​ေနခဲ့​ြကရသည်။

Professor Samdhong Rinpoche ကို ၁၉၃၉ ခုနှစ်တွင် ဖွား​ြမင်ခဲ့​သည်။ အသက်(၅)နှစ်သား​အရွယ် တွင် စတုတ္တ​ေြမာက် Samdhong Rinpoche ၏ လူဝင်စား​ြခင်း​ခံရသည်ဟုဆိုြပီး​ Gaden Dechenling ဘုန်း​ေတာ်ြကီး​ေကျာင်း​တွင် ​ေကျာင်း​ထိုင်အြဖစ် ​ေြမှာက်တင်ြခင်း​ခံရသည်။ သူသည်အိန္ဒိ်ယနိုင်ငံ တိဘက်လွတ်​ေြမာက်နယ်​ေြမသို့​ တရုတ်လူမျိုး​များ​ တိဘက်ကို ကျုး​ေကျာ်​ေသာနှစ်၊​ ၁၉၅၉ခုနှစ်ကတည်း​က ​ေရာက်ရှိခဲ့​သည်။ ၁၉၆ဝခုနှစ်​ေရာက်​ေသာအချိန်တွင် သူသည် တိဘက်ရဟန်း​ေတာ်များ​၏ ဆရာတပါး​ အြဖစ် Sera, Drepung နှင့်​ Gaden Dechenling Aden ဘုန်း​ေတာ်ြကီး​ေကျာင်း​၌ စာချ​ေပး​ခဲ့​သည်။ သူသည်၁၉၆ဂခုနှစ်တွင် Dechenling Aden ဘွဲ့​ အပ်နှင်း​ြခင်း​ခံရြပီး​ Ngagrimpa ဘွဲ့​ကို ၁၉၆၉ခုနှစ်တွင် လက်ခံရရှိခဲ့​သည်။ Professor Samdhong Rinpoche သည် Varanasi ြမို့​၌ရှိ​ေသာ တိဘက်အမျိုး​သား​များ​၏ အဆင့်​ြမင့်​ ပညာသင်ြကား​ေရး​ ဗဟိုဌာန (The Central Institute of Higher Tibetan Studies)(အခု တက္ကသိုလ်။ ဘုန်း​ဘုန်း​ ဓမ္မဂဂင်္ါဆရာလုပ်​ေန​ေသာ​ေကျာင်း​) ၏ ညွန်ြကား​ေရး​မှူး​ လည်း​ ြဖစ်ခဲ့​သည်။

စက်တင်ဘာလ(၅)ရက် ၂၀၀၁ခုနှစ်တွင် Professor Samdhong Rinpoche သည် တိဘက်လွတ်​ေြမာက် နယ်​ေြမ အစိုး​ရ၏ဝန်ြကီး​ချုပ်အြဖစ်​ေရွး​ချယ်တင်​ေြမာက်ြခင်း​ခံရသည်။ သူသည် လွတ်​ေြမာက်နယ်​ေြမ၏ အုပ်ချုပ်​ေရး​တွင် နှစ်(၄၀)တိုင်တိုင် တာဝန်ထမ်း​ေဆာင်ခဲ့​ြပီး​ြဖစ်သည်။ ​ေရွး​ချယ်မှုစနစ်မှာလည်း​ တိဘက်လူမျိုး​ အများ​စု၏ မဲ​ေပး​စနစ်ြဖင့်​ ​ေရွး​ချယ်ြခင်း​ြဖစ်သည်။ ထိုစနစ်ကို စတင်​ေပး​ရန် အြကံ​ေပး​သူမှံာ HH the Dalai Lama ြဖစ်သည်။

တိဘက်လွတ်​ေြမာက်နယ်​ေြမအစိုး​ရ၏ ဝန်ြကီး​ချုပ်အြဖစ် မိန့်​ခွန်း​ေြပာြကား​စဉ်က သူဆိုသည်မှာ “ကျွန်​ေတာ် တို့​တိဘက် လူမျိုး​များ​သည် အြကမ်း​မဖက်​ေရး​ဝါဒကိုသံုး​ြပီး​ ​ေလာကြကီး​ကို စံနာမူနာအြဖစ် ​ေနထိုင်ရန်ြဖစ်သည်။ ယင်း​အတိုင်း​ြဖစ်ဖို့​ ကျွန်​ေတာ်တို့​သည် ပထမဦး​ဆံုး​အ​ေနနှင့်​ အြကမ်း​မဖက်​ေသာ ယဉ်​ေကျး​မှုတခုကို ကျွန်​ေတာ်တို့​ပတ်ဝန်း​ကျင်မှာ ပျိုး​ေထာင်ရမည်။ ကျွန်​ေတာ်တို့​က အြကမ်း​မဖက်သည့်​ ဟူ​ေသာ အဓိပ္ပါယ်​ေဝါဟာရနှင့်​ ​ေလျာ်ညီသည့်​ ​ေနထိုင်မှု ပံုစံမျိုး​ကို ကျ​ေနာ်တို့​ လူအဖွဲ့​စည်း​ ​ေနစဉ်ဘဝမှာ စတင်လုပ်​ေဆာင်နိုင်ပါသည်။ ကျွန်​ေတာ်တို့​တိဘက်လူမျိုး​များ​သည် အိန္ဒိ်ယနိုင်ငံ၌ အ​ေြခချ​ေနထိုင်ြခင်း​ သည် ကျွန်​ေတာ်တို့​၏ စီမံကိန်း​အတွက် စမ်း​သပ်ရန် အ​ေကာင်း​ဆံုး​ေနရာ ြဖစ်ပါသည်။ ဤသို့​ဆိုရာ၌၊​ ကျွန်​ေတာ်သည် ဂန္ဒီ်၏ အ​ေတွး​အ​ေခါ်တခုြဖစ်​ေသာ မိမိကိုယ်ကိုအုပ်ချုပ်ြခင်း​ကို ကျွန်​ေတာ်တို့​ အြကား​မှာ အသံုး​ချ​ေစလိုပါသည်။ အထူး​သြဖင့်​ အြကမ်း​မဖက်ဝါဒ၊​ ​ေတာ​ေတာင်သဘာဝနှင့်​ ကိုက်ညီ​ေသာလယ်ယာ စိုက်ပျိုး​ေရး​ကိုလည်း​ ကျွန်​ေတာ်တို့​ပတ်ဝန်း​ကျင်မှာ လက်​ေတွ့​အသံုး​ချ ​ေစလိုပါသည်။”

Henry David Thoreau က ဆိုသည်မှာ “အစိုး​ရထဲမှာ အရာအား​လံုး​မအုပ်ချုပ်​ေသာ အစိုး​ရသည်သာ အ​ေကာင်း​ဆံုး​ြဖစ်တယ်”။ ဂန္ဒီ်ကလည်း​ “Self rules” ဆိုသည်မှာ သူတပါး​က မိမိကိုလာ၍ အုပ်ချုပ်မွမ်း​မံ ြခင်း​မဟုတ်ဘဲ မိမိကိုယ်မိမိအုပ်ချုပ်ြခင်း​သည် သာအ​ေကာင်း​ဆံုြဖစ်သည်။ ဤအရာသည် ကျွန်​ေတာ် ​ေမျှာ်လင့်​သည့်​ အုပ်ချူပ်​ေရး​ပင်ြဖစ်ပါသည်။ ဝန်ြကီး​က ဆက်လက်​ေြပာြကား​သည်မှာ “ဘယ်လိုနည်း​ပင် ြဖစ်ြဖစ်၊​ ကျွန်​ေတာ်တို့​ လူမျိုး​၏အုပ်ချူပ်​ေရး​ စနစ်ကိုပိုမိုြပီး​ အစွမ်း​ထက် လာ​ေအာင်လုပ်ရမည််၊​ စီမံအုပ်ချုပ်​ေရး​ စနစ်ကို ​ေရး​ဆွဲရာ၌လည်း​ ရှင်း​လင်း​ေသာ ဇယား​များ​နှင့်​ လက်ခံနိုင်​ေြခရှိ​ေသာ အချက်အလက်​ေတွ ပါဝင်ရမည်။ ​ေနာက်ြပီး​ ကျွန်​ေတာ်က ဘာသာ​ေရး​နဲ့​ ပတ်သက်​ေသာမူ၊​ ပညာ​ေရး​မူ၊​ အိမ်တွင်း​စီမံမှုနှင့်​ ကျန်း​မာ​ေရး​မူတို့​ကို တိဘက်လူမျိုး​တို့​ရဲ့​ ယဉ်​ေကျး​မှုနဲ့​ လိုအပ်​ေသာ အချိန်တို့​အ​ေပါ်မှာ မူတည်ြပီး​ ​ေရး​ဆွဲ​ေစလိုပါသည်။ ပိုြပီး​တိတိကျကျဆိုရရင်၊​ ကျွန်​ေတာ်က အဆင့်​အတန်း​ မှီ​ေသာ ဘဏ္ဍာ​ေရး​ဆိုင်ရာမူတခုကို ​ေရး​ဆွဲလိုပါသည်။ ကျွန်​ေတာ်ကလည်း​ ​ေငွ​ေရး​ေြကး​ေရး​ဆိုင်ရာ စီမံ အုပ်ချုပ်​ေရး​အတွက် လံုး​ဝလိုအပ်မှသာ အသံုး​ချရမှာြဖစ်​ေြကာင်း​ အသိ​ေပး​အပ်ပါသည်။

တိဘက်အမိ​ေြမအတွက် Samdhong ​ေြပာြကား​သည်မှာ ကျွန်​ေတာ်က​ေတာ့​ Beijing နှင့်​ တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်ဖို့​လိုအပ်သည်။ အြပည်ြပည် ဆိုင်ရာအကူအညီ ရရှိဖို့​လည်း​ အစွမ်း​ကုန်ြမင့်​တင်ရဦး​မည်။ တိဘက်နှင့်​ တရုတ်(၂) နိုင်ငံြကား​မှာ နား​လည်မှုရှိရန်၊​ အြပန်အလှန် ဆက်သွယ်မှု ​ေကာင်း​ေအာင်လုပ်ဖို့​ရန်အ​ေရး​ြကီး​ေသာ အချက်တခု ြဖစ််သည်။ ကျွန်​ေတာ်တို့​၏ ​ေအာင်ြမင်မှုနှင့်​ ကျဆံုး​မှုသည် တရုတ်အစိုး​ရနှင့်​ အြပည်ြပည်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံ​ေရး​ဥပ​ေဒ တည်​ေဆာက်​ေသာ အဖွဲ့​များ​ အ​ေပါ်မှာ မူတည်ပါလိမ့်​မည်။

အခု​ေလာ​ေလာဆယ်မှာ​ေတာ့​ တိဘက်လူမျိုး​များ​လူဦး​ေရ တသိန်း​နှင့်​ေလး​ေသာင်း​တို့​သည် တိဘက်နိုင်ငံ၏ အြပင်ဘက်မှာ ​ေနထိုင်ြကသည်။ ထိုသူများ​ထဲမှ လူဦး​ေရကိုး​ေသာင်း​ေကျာ်သည် အိန္ဒိ်ယနိုင်ငံမှာရှိသည့်​ ဒုက္ခသည် စခန်း​ (၄၃)ခု၌ ​ေနထိုင်ြကသည်။ ထိုသူတို့​သည် ကိုယ်ပိုင်အ​ေဝး​ေရာက် အစိုး​ရရှိြကသည်။ ဒီမိုက​ေရစီအုပ်ချုပ်​ေရး​ စနစ်ကို ြပည့်​ဝစွာ အသံုး​ချြကသည်။ သူတို့​၏ အ​ေြခခံပညတ်(၂) ချက်ကား​ အမှန်တရား​ နှင့်​ အြကမ်း​မဖက်မှု ြဖစ်သည်။ အစိုး​ရကလည်း​ ဒီမိုက​ေရစီဆန်​ေသာ အုပ်ချုပ်​ေရး​စနစ်ြဖင့်​ အုပ်ချုပ်ြပီး​ လွှတ်​ေြမာက်နယ်​ေြမရှိ တိဘက်လူမျိုး​များ​ကို ​ေစာင့်​ေရှာက်လျက်ရှိသည်။

အိန္ဒိ်ယမှများ​စွာ​ေသာကူညီ​ေထာက်ပံ့​မှုတို့​ြဖင့်​ တိဘက်လူမျိုး​တို့​သည် မိမိတို့​၏ အယူဝါဒနှင့်​ ယဉ်​ေကျး​မှုအ​ေမွအနှစ်များ​ကို ထိန်း​သိမ်း​ြမှင့်​တင်နိုင်ခဲ့​သည်။ ထို့​အြပင် တိဘက်လူမျိုး​ ဒုက္ခသည် က​ေလး​များ​၏ ​ေကျာင်း​များ​၊​ ဘုန်း​ေတာ်ြကီး​ေကျာင်း​များ​ကို လွှတ်​ေြမာက်နယ်​ေြမတွင် မွမ်း​မံတည်​ေဆာက် နိုင်ခဲ့​သည်။ တိဘက်လူမျိုး​များ​သည် ယခုအချိန်အခါ၌ အိန္ဒိ်ယနိင်ငံတွင် ကိုယ်ကျန်း​မာ၊​ စိတ်ချမ်း​သာစွာြဖင့်​ ​ေနထိုင်ြကသည်။ သို့​ေသာ်လည်း​ ဤသို့​ ​ေနထိုင်ြခင်း​သည် မိမိတို့​၏နိုင်ငံကို ​ေကျာခိုင်း​လိုက်ြခင်း​ မဟုတ်​ေပ။ ြငိမ်း​ချမ်း​ေရး​ဝါဒနှင့်​ အြကမ်း​မဖက်​ေရး​ဝါဒြဖင့်​ တိဘက်လူမျိုး​များ​သည် မိမိတို့​၏နိုင်ငံသို့​ တစ်​ေန့​တွင် ြပန်ရလိမ့်​မည် ဟု ​ေမျှာ်လင့်​ြကသည်။